عوامل خطر، عاداتی در سبک زندگی هستند که می‌توانند احتمال ابتلا به سکته قلبی را افزایش دهند. بنابراین شناخت این عوامل بسیار مهم است و نخستین گام برای شناخت عوامل خطر زمینه ساز حمله قلبی، مشورت با پزشک است.

پزشک می‌تواند به شما کمک کند که عوامل خطر خود را شناسایی کرده و تا جای ممکن آن‌ها را کاهش دهید، کنترل کنید یا از آن پیشگیری کنید.

عوامل خطر خود را شناسایی کنید

اگر بالای 30 سال سن دارید با مراجعه به مراکز درمانی، خانه ها و پایگاه های بهداشت خطر حوادث قلبی عروقی در 10 سال آینده خود را ارزیابی کنید.

عوامل خطر اصلی برای حمله قلبی عبارتند از:

0. کشیدن سیگار
1. فشار خون بالا
2. اختلالات کلسترول
3. دیابت (مرض قند)
4. اضافه وزن یا چاقی

موارد زیر نیز به عنوان عوامل افزایش دهنده خطر حمله قلبی شناخته می‌شوند:

1. سابقه خانوادگی بیماری قلبی عروقی زودرس (بیماری قلبی در مردان کمتر از ۵۵ سال و زنان کمتر از ۶۵ سال)
2. سندروم متابولیک
3. مشکلات کلیوی
4. شرایط التهابی مزمن (به عنوان مثال آرتریت روماتوئید، ایدز)
5. سابقه مسمومیت بارداری (پره اکلامپسی) یا یائسگی زودرس
6. تری‌گلیسرید بالا
7. برخی از عوامل خطر قابل اصلاح و کنترل بوده ولی برخی غیر قابل تغییرند. از آنجایی که برای عوامل غیر قابل تغییر مثل سن و ژنتیک نمی‌توان کاری انجام داد، شناسایی و مدیریت عوامل قابل تغییر بسیار مهم است.

عوامل خطر قابل تغییر حمله قلبی

مصرف دخانیات

مصرف دخانیات یکی از عوامل اصلی زمینه ساز حمله قلبی است. نیکوتین به عنوان یکی از مواد شیمیایی موجود در سیگار و سیگار‌های الکترونیکی، سبب می‌شود ضربان قلب شما سریعتر شده و فشار خون بالا برود.

از طرفی، سیگار کشیدن احتمال تشکیل لخته را افزایش می‌دهد. قرار گرفتن در معرض دود سیگار دیگران خطر ابتلا به بیماری قلبی را حتی برای افراد غیر سیگاری افزایش می‌دهد.

اختلالات کلسترول

 اگر بیش از ۲۰ سال سن دارید، دست کم باید هر چهار تا 6 سال یک بار کلسترول خود را بررسی کنید. در صورت ابتلا به بیماری‌های قلبی حتی ممکن است پزشک کلسترول شما را در فواصل کوتاه‌تری آزمایش کند.

فشار خون بالا

فشار خون بالا بار کار قلب را افزایش می‌دهد و باعث ضخیم شدن و سفت شدن عضله قلب و عملکرد غیر طبیعی آن می‌شود. فشار خون بالا همچنین خطر سکته مغزی، حمله قلبی، نارسایی کلیه و نارسایی قلب را افزایش می‌دهد. هنگامی که فشار خون بالا در کنار چاقی، سیگار، کلسترول بالا یا دیابت وجود داشته باشد، خطر حمله قلبی یا سکته مغزی حتی بیشتر می‌شود. فشار خون طبیعی، کمتر از ۱۲۰ روی ۸۰ میلی‌متر جیوه است.

کم تحرکی

یک عامل خطر برای بیماری عروق کرونر قلب است. فعالیت‌های بدنی متوسط تا شدید می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی را کاهش دهد. فعالیت بدنی می‌تواند به کنترل کلسترول خون، کنترل دیابت، درمان چاقی و کاهش فشار خون کمک کند.

چاقی

افرادی که چربی اضافی دارند، به ویژه اگر مقدار زیادی از آن در ناحیه کمر و شکم باشد، بیشتر در معرض ابتلا به بیماری‌های قلبی هستند، حتی اگر هیچ عامل خطر دیگری نداشته باشند.

دیابت

خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی را به طور جدی افزایش می‌دهد. اگر دیابت دارید، معاینات منظم برای کنترل قند خون بسیار مهم است.

دیگر عوامل خطر در حمله قلبی

استرس

همه افراد به طور طبیعی استرس دارند، اما واکنش به استرس در هر فرد متفاوت است. با گذشت زمان، پاسخ‌های ناسالم به استرس ممکن است مشکلاتی برای سلامتی ایجاد کند.

.به عنوان نمونه، افرادی که استرس دارند ممکن است شروع به پرخوری یا سیگار کشیدن کنند

داشتن خواب خوب و منظم شبانه برای کل بدن شما از جمله قلب و مغز مفید است و مقدار زیاد یا کم آن می‌تواند مضر باشد. بزرگسالان به طور متوسط به ۷ تا ۹ ساعت خواب در شب نیاز دارند.

مصرف الکل

نوشیدن بیش از حد الکل می‌تواند فشار خون را افزایش دهد و خطر ابتلا به کاردیومیوپاتی، سکته مغزی، چاقی، سرطان و سایر بیماری‌ها را افزایش دهد. همچنین می‌تواند سبب افزایش ‌تری‌گلیسیرید و ایجاد ضربان نامنظم قلب شود. علاوه بر آن اعتیاد به الکل باعث افزایش میل به خودکشی و افزایش خطر تصادفات می‌شود.

رژیم غذایی سالم

یکی از بهترین راه‌ها برای مبارزه با بیماری‌های قلبی عروقی است. آنچه می‌خورید و مقدار آن می‌تواند بر دیگر عوامل خطر قابل کنترل مانند کلسترول، فشار خون، دیابت و وزن تأثیر بگذارد.

دکتر «فریبا مرادی»؛ مدیر گروه بیماری های غیرواگیر معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی شیراز